Likwidacja spółki z o.o.

Kategoria: Biznes | Autor: Monika Nowicka

Zastanawiasz się nad zakończeniem działalności spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jednak nie wiesz jak w praktyce wygląda likwidacja spółki, na czym polega ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, jak również jakie inne czynności muszą zostać podjęte w przypadku spółki z o.o., aby możliwe było jej wykreślenie z Krajowego Rejestru Sądowego?

W niniejszej publikacji przybliżymy Ci jak wygląda likwidacja spółki z o.o., jakie kroki należy podjąć w celu wykreślenia spółki z rejestru przedsiębiorców po podjęciu decyzji o rozwiązaniu spółki, bądź zaistnieniu jednej ze wskazanych w Kodeksie spółek handlowych przyczyn jej rozwiązania.

Przy okazji nadmienimy żartobliwie – proszę się nie obawiać – „spółka zoo” to nie nowy typ spółki, jaki został wprowadzony do kodeksu spółek handlowych. Pisząc o likwidacji spółki zoo piszemy, na czym polega likwidacja spółki z o.o., a więc o spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, jaka jest wszystkim dobrze – jak mamy nadzieję – znana. Wszyscy szukają hasła o likwidacji spółki zoo, więc wyjaśniamy.

Likwidacja spółki – kiedy do niej dochodzi?

W kodeksie spółek handlowych wyróżniony został katalog przyczyn, po zaistnieniu których następuje rozwiązanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, co obliguje do przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego. Rozwiązanie spółki to moment kiedy następuje otwarcie likwidacji i powinno nastąpić zgłoszenie otwarcia likwidacji spółki, co nie oznacza, że w tym momencie przestaje ona jeszcze istnieć. Aby w pełni zlikwidować spółkę konieczne jest wykonanie szeregu działań.

Wśród przyczyn skutkujących rozpoczęciem likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, znajdują się:

1. przyczyny przewidziane w umowie spółki np. upływ czasu na jaki spółka została zawarta, osiągnięcie przez spółkę zaplanowanego zysku (o ile to zostało zapisane w umowie spółki);
2. uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki z o.o., objęta protokołem sporządzonym w formie aktu notarialnego lub opatrzona przez wszystkich jej wspólników kwalifikowanym podpisem elektronicznym, zaufanym lub osobistym (w sytuacji gdy umowa spółki z o.o. została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy);
3. uchwała wspólników o przeniesieniu siedziby spółki z o. o za granicę, objęta protokołem sporządzonym w formie aktu notarialnego – chyba że przeniesienie siedziby ma nastąpić do państwa położonego na terytorium Unii Europejskiej lub państwa, będącego stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym w sytuacji gdy prawo danego państwa dopuszcza taką możliwość;
4. orzeczenie Sądu o rozwiązaniu spółki na skutek zaistnienia innej przewidziane prawem przyczyny rozwiązania spółki.

Warto także wskazać, że przepisy Kodeksu spółek handlowych, wskazują również, że przyczyną rozwiązania spółki z o.o. jest ogłoszenie upadłości spółki. W takim jednak wypadku, nie dochodzi do przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego. W jego miejsce, prowadzane zostaje postępowanie upadłościowe, po zakończeniu którego spółka wykreślana jest z rejestru na wniosek syndyka.

Moment otwarcia likwidacji spółki z o.o.

Moment otwarcia likwidacji zależał będzie od tego, na jakiej podstawie dochodzi do rozwiązania spółki z o.o. I tak oto:

1. w przypadku gdy do otwarcia likwidacji dochodzi na skutek orzeczenia wydanego przez sąd – otwarcie likwidacji następuje w momencie uprawomocnienia się orzeczenia sądu o rozwiązaniu spółki;
2. w przypadku zaistnienia innej przyczyny rozwiązania spółki z o.o. – do otwarcia likwidacji dochodzi w momencie zaistnienia danej przyczyny np. jeżeli otwarcie likwidacji następuje na mocy uchwały wspólników wówczas dniem rozpoczęcia likwidacji jest dzień podjęcia uchwały chyba, że wspólnicy nie postanowią inaczej.

Nazwa spółki w okresie likwidacji

W okresie, w którym spółka pozostaje w likwidacji, w dalszym ciągu posiada ona osobowość prawną, którą nabyła wraz z wpisem do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Osobowość ta ustaje dopiero z chwilą wykreślenia spółki z rejestru przedsiębiorców (z dniem uprawomocnienia się orzeczenia).

Jednocześnie, przepisy Kodeksu spółek handlowych, wskazują że w czasie tym, spółka z o.o. obligatoryjnie posługując się swoją firmą musi używać oznaczenia „w likwidacji”. Tym samym spółka działająca dotychczas pod firmą „ABC spółka z o.o.”, od dnia otwarcia likwidacji nazywana będzie spółką „ABC spółka z o.o. w likwidacji”.

Warto wskazać, że do wskazanej zmiany dochodzi z mocy prawa, nie trzeba zatem podejmować dodatkowych czynności w tym zakresie, w szczególności związanych ze zmianą umowy spółki z o.o.

Likwidatorzy spółki

W okresie, w którym spółka pozostaje w likwidacji, spółkę reprezentują i prowadzą jej sprawy likwidatorzy. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, likwidatorami spółki z o.o., wskazanymi likwidatorami, zasadniczo jest zarząd spółki (członkowie zarządu spółki są powoływani jako likwidatorzy).

Równocześnie, w zależności od tego w jaki sposób doszło do otwarcia likwidacji spółki, kwestia ta może zostać odmiennie uregulowana – w umowie spółki lub uchwale podjętej przez wspólników.

Tym samym, uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może przewidywać, że likwidacja spółki z o.o. będzie prowadzona przez osoby, które dotychczas nie sprawowały w spółce żadnych kierowniczych funkcji.

Zgłoszenie otwarcia likwidacji do KRS

Jednym z obowiązków spoczywających na barkach likwidatorów spółki z o.o. jest zgłoszenie otwarcia likwidacji do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Zgłoszenie takie powinno obejmować swoim zakresem:

• imiona i nazwiska osób, które zostały likwidatorami;
• adresy do doręczeń bądź adresy do doręczeń elektronicznych likwidatorów;
• sposób reprezentowania spółki przez likwidatorów.

Złożenie wniosku powinno nastąpić elektronicznie przy wykorzystaniu Portalu Rejestrów Sądowych.

Ogłoszenie otwarcia likwidacji spółki – ogłoszenie upadłości spółki

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, likwidatorzy spółki z o.o. powinni ogłosić w Monitorze Sądowym i Gospodarczym o rozwiązaniu spółki i otwarciu jej likwidacji. Ogłoszenie takie jest zupełnie niezależne od ujawnienia w rejestrze przedsiębiorców informacji o otwarciu likwidacji spółki z o.o.

Co powinno znaleźć się w ogłoszeniu o otwarciu likwidacji?

W ogłoszeniu takim powinny znaleźć się takie kwestie jak:

1. informacja, że nastąpiło rozwiązanie spółki;
2. informacja, że nastąpiło otwarcie likwidacji spółki z o.o.;
3. wezwanie wierzycieli do zgłoszenia wierzytelności w terminie 3 miesięcy od dnia dokonania ogłoszenia.

Co niezwykle ważne, aby ogłoszenie okazało się skuteczne, a co za tym idzie, aby można było z powodzeniem dokonać wykreślenia spółki z o.o. z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, musi zostać ono poprawnie skonstruowane. Musi zatem zawierać wszystkie elementy, o których mowa powyżej.

Tym samym, jeśli zależy Ci na zakończeniu bytu prawnego spółki z o.o., nie możesz pominąć któregokolwiek ze wskazanych przepisami prawa elementów ogłoszenia.

Nie można na przykład, ograniczyć się w ogłoszeniu do podania informacji o rozwiązaniu spółki, pomijając fakt, że nastąpiło również otwarcie jej likwidacji, bądź zaniechać wezwania wierzycieli do zgłoszenia ich wierzytelności.

Co niezwykle istotne, w przypadku gdy ogłoszenie okaże się bezskuteczne nie będzie możliwe dokonanie podziału majątku spółki pomiędzy jej wspólników, a w przypadku gdyby podział majątku doszedłby do skutku konieczny będzie zwrot przez wspólników otrzymanych przez nich środków.

Wskazać także należy, że zamieszczone ogłoszenie powinno zostać załączone do złożonego do Krajowego Rejestru Sądowego wniosku o wykreślenie spółki z o.o. z rejestru przedsiębiorców.

Bilans otwarcia likwidacji

Zgodnie z Kodeksem spółek handlowych, likwidatorzy spółki zobowiązani są do sporządzenia bilansu otwarcia likwidacji, który następnie zgromadzenie wspólników spółki powinno zatwierdzić. Bilans likwidacyjny powinien zostać sporządzony na dzień poprzedzający otwarcie likwidacji.

Pomimo, że zgodnie z postanowieniami Kodeksu spółek handlowych, likwidatorzy spółki z o.o. powinni sporządzić jedynie bilans otwarcia likwidacji, przepisy Ustawy o rachunkowości narzucają w tym względzie surowsze wymogi.

Bowiem zgodnie z nimi, na dzień poprzedzający otwarcie likwidacji, powinno zostać sporządzone całe sprawozdanie finansowe – a zatem oprócz bilansu, należy przygotować również rachunek zysków i strat, jak również informację dodatkową do sprawozdania finansowego.

Co ciekawe, nawet jeśli w niedawnym czasie sporządzane było roczne sprawozdanie finansowe i w majątku likwidowanej spółki nie nastąpiły jakiekolwiek zmiany, nie zwalnia to likwidatorów z obowiązku sporządzanie sprawozdania finansowego na dzień poprzedzający otwarcie likwidacji spółki z o.o.

Czynności likwidacyjne

Oprócz obowiązków związanych ze sprawozdawczością, likwidatorzy spółki zobowiązani są także do podjęcia czynności likwidacyjnych, do których zaliczamy:

1. zakończenie bieżących interesów spółki;
2. ściągnięcie przysługujących spółce wierzytelności;
3. wypełnienie spoczywających na spółce zobowiązań (wypełnienie);
4. upłynnienie majątku.

W dalszej części publikacji odniesiemy się pokrótce do każdej ze wskazanych czynności likwidacyjnych, tak abyś miał świadomość z podjęciem jakich działań wiąże się każda z nich.

Zakończenie bieżących interesów

Pierwszą z czynności likwidacyjnych, które powinny zostać podjęte przez likwidatorów, jest podjęcie kroków, które pozwolą zakończyć interesy bieżące spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Wśród kroków takich możemy przykładowo wyróżnić rozwiązanie zawartych przez spółkę umów o pracę, jak również umów, które nie są konieczne do prowadzenia likwidacji spółki.

Co jednak istotne, czynności te powinny być podejmowane w sposób, które spowodują jak najlepszy efekt ekonomiczny po stronie spółki. Może bowiem okazać się, że lepszy efekt zostanie osiągnięty w sytuacji gdy spółka wyprodukuje dany produkt z już posiadanego materiału, zamiast sprzedawać posiadany surowiec.

Ściągnięcie wierzytelności

Kolejną z czynności likwidacyjnych jest ściągnięcie przysługujących spółce wierzytelności. Nie ma przy tym znaczenia kto pełni rolę dłużnika w spółce. Likwidatorzy powinni ściągnąć wierzytelności zarówno od podmiotów trzecich tj. kontrahentów spółki, jej klientów, jak również osób będących jej wspólnikami.

W celu ściągnięcia wierzytelności, likwidatorzy mogą kierować do dłużników spółki wezwania do zapłaty, przy czym nie ma przeszkód aby wszczynali w tym względzie także postępowania sądowe i egzekucyjne. Aby przyspieszyć upłynnienie wierzytelności mogą także dokonać cesji wierzytelności.

Wypełnienie zobowiązań

Wykreślenie spółki z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, nie może nastąpić także przed zaspokojeniem zobowiązań spoczywających na likwidowanej spółce. Tym samym, likwidatorzy powinni zadbać, aby spółka zaspokoiła posiadanych wierzycieli.

Co jednak niezwykle istotne, w zakresie wierzycieli spółki, którzy się nie zgłosili pomimo ich wezwania lub ich wierzytelności względem spółki nie są wymagalne bądź są sporne, likwidatorzy powinni złożyć sumy potrzebne do ich zaspokojenia lub zabezpieczenia w depozycie sądowym.

Aczkolwiek w tej kwestii należy dokonać analizy jaki status ma dana wierzytelność, praktyka sądów jest bowiem różna. Na pewno należy zadbać o spłatę wierzycieli jacy zgłosili do spółki swoje wierzytelności.

Upłynnienie majątku spółki z o.o.

Zgodnie z obowiązującymi postanowieniami Kodeksu spółek handlowych, likwidatorzy powinni także upłynnić majątek spółki w celu zaspokojenia roszczeń wierzycieli. Pod pojęciem upłynnienia majątku kryje się zarówno jego spieniężenie, jak również możliwość przekazania takiego majątku wierzycielom na zaspokojenie posiadanych przez nich zobowiązań.

Sprzedaż nieruchomości

W Kodeksie spółek handlowych, zostały prowadzone szczególne reguły dotyczące zbywania w toku postępowania likwidacyjnego posiadanych przez spółkę nieruchomości. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, nieruchomości:

1. w przypadku ich zbycia z wolnej ręki mogą być zbywane jedynie jeśli zgromadzenie wspólników wyrazi zgodę na takie zbycie w uchwale, za cenę nie niższą niż określona przez wspólników;
2. w przypadku braku uchwały wspólników, zbycie nieruchomości może nastąpić jedynie w drodze licytacji publicznej.

Podział majątku

Po przeprowadzeniu czynności likwidacyjnych, wspólnicy spółki z o.o., mogą przystąpić do podziału majątku spółki, który pozostał po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli spółki (podział pomiędzy wspólników majątku pozostałego po spłacie lub zabezpieczeniu wierzycieli). Aby mogło jednak do tego dojść muszą zostać spełnione przewidziane przepisami prawa warunki.

Kiedy można podzielić majątek pomiędzy wspólników?

W przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, podział majątku spółki pomiędzy jej wspólników, nie może nastąpić szybciej niż przed upływem sześciu miesięcy od dnia, w którym doszło do ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym o rozwiązaniu spółki oraz o otwarciu jej likwidacji, w którym zawarte było także wezwanie wierzycieli spółki do zgłaszania swoich wierzytelności.

Co do zasady, pozostały majątek spółki zostaje podzielony pomiędzy wspólników w stosunku do posiadanych przez nich udziałów spółce. W tym jednak zakresie, umowa spółki może zawierać odmienną regulację.

Warto także wskazać, że spóźnieni wierzyciele, którzy nie zgłosili względem spółki swoich roszczeń we właściwym terminie i nie byli znani spółce, będą mogli uzyskać zaspokojenie jedynie z niepodzielonego dotychczas majątku spółki.

Sprawozdanie likwidacyjne

Kiedy proces likwidacji spółki dobiegnie końca, a zatem dojdzie do zakończenia bieżących interesów spółki, likwidatorzy spółki będą mogli przystąpić do ostatniego etapu działań, dotyczących likwidacji spółki, a zatem podjąć kroki, które bezpośrednio doprowadzą do jej wykreślenia z Krajowego Rejestru Sądowego.

W związku z tym, w pierwszej kolejności konieczne będzie zwołanie zgromadzenia wspólników, na którym dojdzie do zatwierdzenia sprawozdania finansowego spółki (sprawozdanie likwidacyjne).

Sprawozdanie likwidacyjne powinno zostać sporządzone na dzień poprzedzający podział majątku, który pozostał po zabezpieczeniu lub zaspokojeniu wierzycieli spółki i zostać ogłoszone w siedzibie spółki przez likwidatorów, jak również złożone sądowi rejestrowemu wraz z wnioskiem o wykreślenie spółki z KRS.

Wniosek o wykreślenie spółki z rejestru

Wniosek o wykreślenie spółki z Krajowego Rejestru Sądowego, podobnie jak wniosek w zakresie wpisu, dotyczącego otwarcia likwidacji, powinien zostać złożony online, przy wykorzystaniu Portalu Rejestrów Sądowych.

Do wniosku należy koniecznie dołączyć oprócz sprawozdania likwidacyjnego, także oświadczenie złożone przez likwidatorów spółki z o.o., o braku toczących się postępowań sądowych, komorniczych, jak również administracyjnych.

Co więcej, przy wykreśleniu spółki z rejestru należy również pamiętać o wskazaniu sądowi rejestrowemu podmiotu, który będzie zobowiązany do przechowania dokumentów rozwiązanej spółki. Odrębnie trzeba postąpić w wypadku jeżeli spółka zatrudniała pracowników – podmiot musi być podmiotem koncesjonowanym.

Do takiego wskazania może dojść bądź w samej umowie spółki bądź przechowawcę dokumentów może również wskazywać uchwała wspólników. Natomiast w braku takiego wskazania, przechowawca zostanie wyznaczony przez sąd rejestrowy.

Oferta Kancelarii

Potrzebujesz pomocy w sporządzeniu uchwały wspólników o rozwiązaniu spółki, przygotowaniu ogłoszenia, które ma zostać opublikowane w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, a może zastanawiasz się czy należy zgłosić sprawozdanie likwidacyjne do repozytorium dokumentów finansowych?

Zapraszamy do zapoznania się z ofertą Kancelarii w tym zakresie oraz z naszą ofertę usług świadczonych online na naszej Platformie Obsługi Prawnej i Podatkowej Online.

Zobacz również

Jak zmienić zarząd w spółce z o.o.?

Pełnomocnictwo do reprezentowania spółki z o.o. -…

Zmiana konta firmowego – czy trzeba zgłaszać do…

W jaki sposób agencja badawcza może wesprzeć rozwój firmy?