Anemia – co to takiego? Jak objawia się niedokrwistość i jakie są jej przyczyny? Badania na anemię

anemia - co to takiego

Niedokrwistość (potocznie określana mianem anemii) to schorzenie, w przebiegu którego dochodzi do wystąpienia niedoboru hemoglobiny (białka odpowiadającego za transport tlenu do wszystkich komórek ludzkiego ciała, niezbędnego do prawidłowego funkcjonowania organizmu). W anemii najczęściej obserwuje się u pacjentów również nieprawidłowości w morfologii czerwonych krwinek (erytrocytów) – w tym w zakresie ich wielkości. Jakie mogą być przyczyny anemii? Które badania pomagają postawić właściwą diagnozę? Jakie mogą być następstwa braku interwencji medycznej w przebiegu niedokrwistości?

Anemia – jakie badania wykonać przy podejrzeniu niedokrwistości?

Niedokrwistość może mieć różne przyczyny (o których piszemy poniżej), natomiast zazwyczaj powiązana jest z dwoma mechanizmami – utratą czerwonych krwinek lub z zaburzeniem procesu produkcji i dojrzewania erytrocytów. Aby zdiagnozować anemię i wstępnie ustalić jej przyczyny, u pacjenta zleca się przede wszystkim badania laboratoryjne, takie jak: 

  • morfologię krwi z rozmazem (jej wyniki opisują zarówno nieprawidłowości w liczbie czerwonych krwinek, jak i w ich budowie czy wielkości);
  • badania poziomu witamin i minerałów z krwi (w tym zwłaszcza badanie poziomu witaminy B12, kwasu foliowego i/lub żelaza, ponieważ to właśnie niedobory tych składników mogą powodować niedokrwistość);
  • badanie poziomu ferrytyny – jej stężenie odzwierciedla zapasy żelaza w ustroju.

W niektórych przypadkach lekarz może zalecić także:

  • badanie LDH (czyli badanie poziomu dehydrogenazy mleczanowej, wykorzystywane w diagnostyce i kontroli niedokrwistości hemolitycznych – https://www.alab.pl/badanie/dehydrogenaza-mleczanowa-ldh-k33);
  • badanie na obecność przeciwciał przeciwko konkretnym wirusom oraz bakteriom – zakażenie może bowiem przebiegać właśnie z anemią.

Co może wskazywać na rozwój anemii? Objawy obejmują między innymi: ogólne osłabienie organizmu i szybszą męczliwość, a także bóle oraz zawroty głowy, duszności, odczucie kołatania serca, zaburzenia koncentracji i uwagi oraz bladość skóry, spojówek i błon śluzowych.

Anemia – przyczyny zjawiska. Co powoduje niedokrwistość?

Przyczyny anemii różnią się od siebie w zależności od konkretnego rodzaju niedokrwistości. Wśród nich wyróżniamy między innymi: 

  • niedokrwistość z niedoboru żelaza, w przebiegu której – jak sama nazwa wskazuje – do anemii prowadzi niedobór żelaza w organizmie;
  • niedokrwistość pokrwotoczną, w której do niedoboru hemoglobiny dochodzi w wyniku krwawienia (może być ono duże i masywne, takie jak w wyniku wypadku lub też przewlekłe – na przykład przy niewielkim, ale długotrwałym krwawieniu w układzie moczowym czy układzie pokarmowym);
  • niedokrwistość w chorobach przewlekłych. Anemia może towarzyszyć takim schorzeniom, jak nieswoiste zapalenia jelit, niewydolność serca, toczeń rumieniowaty układowy, reumatoidalne zapalenie stawów, zakażenie pasożytami i inne;
  • niedokrwistość megaloblastyczną, w której we krwi pojawia się zbyt wiele dużych, nieprawidłowych erytrocytó Jest najczęściej wynikiem niedoboru kwasu foliowego i/lub witaminy B12.

Obok wymienionych powyżej rodzajów anemii, wyróżnia się także niedokrwistości hemolityczne (nabyte oraz wrodzone, w przebiegu których dochodzi do rozpadu krwinek czerwonych), a także niedokrwistość aplastyczną (powiązaną z niewydolnością szpiku kostnego w zakresie produkcji erytrocytów).

Więcej informacji o rodzajach anemii oraz o nieprawidłowościach w zakresie parametrów morfologicznych krwi, mogących wskazywać na rozwój niedokrwistości, znajduje się tutaj: https://www.alab.pl/centrum-wiedzy/anemia-przyczyny-objawy-i-rodzaje-niedokrwistosci/.

Anemia nieleczona – konsekwencje i następstwa

Nieleczona anemia, wraz z upływem czasu, znacząco pogarsza funkcjonowanie całego organizmu. Dzieje się tak z uwagi na zaburzenia procesu transportu tlenu do komórek – a to z kolei przekłada się na niedotlenienie (w tym niedotlenienie mięśni, niezbędnych do prawidłowej pracy serca czy też układu oddechowego). Skrajna anemia (w której poziom hemoglobiny spada poniżej wartości 6,5 g/dl) jest stanem zagrożenia życia.

Źródła:

  1. M. Wiercińska, Anemia (niedokrwistość): przyczyny, rodzaje, objawy i leczenie [w:] Medycyna Praktyczna, 21.07.2022
  2. Podolak-Dawidziak, B. Ochrem, Niedokrwistości [w:] Interna – Mały Podręcznik Medycyny Praktycznej online, weryfikacja hasła: 15.07.2024
  3. Dr hab. n. med. A. Adamowicz-Salach, Standardy diagnostyki niedokrwistości [w:] Pediatria po Dyplomie 05/2019
  4. dr hab. med. A. Skotnicki, Anemia: detektywistyczna dociekliwość wskazana [w:] Medical Tribune 03/2017
  5. Chełstowska, K. Warzocha, Objawy kliniczne i zmiany laboratoryjne w diagnostyce różnicowej niedokrwistości [w:] Onkologia w Praktyce Klinicznej 2006, tom 2, nr 3
  6. dr hab. n. med. M. Matysiak, Niedokrwistość z niedoboru żelaza u dzieci [w:] Medycyna Praktyczna, 04.05.2022
  7. M. Pietrzak, Przyczyny i leczenie niedokrwistości w nieswoistych chorobach zapalnych jelit [w:] Gastroenterologia kliniczna 2013, tom 5, nr 2-3

Artykuł sponsorowany

Zobacz również

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *